ماتریس BCG چارچوبی است که توسط گروه مشاوره بوستون برای ارزیابی موقعیت استراتژیک مجموعه برند تجاری و پتانسیل آن ایجاد شده است. سبد کسب و کار را بر اساس جذابیت صنعت (نرخ رشد آن صنعت) و موقعیت رقابتی (سهم نسبی بازار) به چهار دسته طبقه بندی می کند. این دو بعد سودآوری احتمالی پرتفوی تجاری را از نظر وجه نقد مورد نیاز برای حمایت از آن واحد و وجه نقد تولید شده توسط آن نشان می دهد. هدف کلی تجزیه و تحلیل کمک به درک این است که شرکت باید در کدام برندها سرمایه گذاری کند و کدام یک باید واگذار شود.

این یک چارچوب مدیریت پورتفولیو است که به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا تصمیم بگیرند کدام یک از مشاغل یا محصولات مختلف خود را در اولویت قرار دهند.

با تشویق آنها به بررسی عوامل مختلف مانند رشد صنعت و سهم نسبی بازار برای ارزیابی پتانسیل رشد کسب و کار/محصول به کسب و کارها کمک می کند.

چهار بعد وجود دارد که برندهای شرکت ها در آنها طبقه بندی می شوند:

سگ ها

سگ ها در مقایسه با رقبا سهم بازار پایینی دارند و در بازاری با رشد آهسته فعالیت می کنند. به طور کلی، آنها ارزش سرمایه گذاری ندارند زیرا بازده نقدی کم یا منفی ایجاد می کنند. اما این همیشه حقیقت نیست. برخی از سگ ها ممکن است برای مدت طولانی سودآور باشند، ممکن است برای برندهای دیگر یا SBU ها (واحدهای تجاری استراتژیک) هم افزایی ایجاد کنند یا به عنوان یک دفاع ساده برای مقابله با حرکات رقبا عمل کنند. بنابراین، همیشه مهم است که تجزیه و تحلیل عمیق تری از هر نام تجاری یا SBU انجام دهیم تا مطمئن شویم که ارزش سرمایه گذاری در آنها را ندارند یا باید واگذار شوند.

انتخاب های استراتژیک: تعدیل، واگذاری، انحلال

گاوهای نقدی

 گاوهای نقدی سودآورترین برندها هستند و باید برای تامین هرچه بیشتر پول نقد “دوشیده شوند”. پول نقدی که از “گاوها” به دست می آید باید در ستاره ها سرمایه گذاری شود تا از رشد بیشتر آنها حمایت شود. طبق ماتریس رشد-سهم، شرکت‌ها نباید برای القای رشد روی گاوهای نقدی سرمایه‌گذاری کنند، بلکه فقط باید از آنها حمایت کنند تا بتوانند سهم بازار فعلی خود را حفظ کنند. باز هم، این همیشه واقعیت ندارد. گاوهای نقدی معمولاً شرکت‌های بزرگ یا SBU هستند که قادر به ابداع محصولات یا فرآیندهای جدید هستند که ممکن است به ستاره‌های جدیدی تبدیل شوند. اگر از گاوهای نقدی حمایت نمی شد، آنها قادر به چنین نوآوری هایی نبودند.

انتخاب های استراتژیک: توسعه محصول، تنوع، واگذاری، تعدیل

ستاره ها

 ستاره ها در صنایع با رشد بالا فعالیت می کنند و سهم بازار بالایی را حفظ می کنند. ستاره ها هم مولد پول نقد هستند و هم استفاده کننده پول نقد. آنها واحدهای اولیه ای هستند که شرکت باید پول خود را در آنها سرمایه گذاری کند، زیرا انتظار می رود ستاره ها به گاوهای نقدی تبدیل شوند و جریان های نقدی مثبت ایجاد کنند. با این حال، همه ستاره ها تبدیل به جریان نقدی نمی شوند. این امر به ویژه در صنایعی که به سرعت در حال تغییر هستند، صادق است، جایی که محصولات نوآورانه جدید می توانند به زودی با پیشرفت های تکنولوژیکی جدید رقابت کنند، بنابراین یک ستاره به جای تبدیل شدن به یک گاو پول نقد، تبدیل به یک سگ می شود.

انتخاب های استراتژیک: ادغام عمودی، ادغام افقی، نفوذ در بازار، توسعه بازار، توسعه محصول

علامت سوال

 علامت سوال مارک هایی هستند که نیاز به بررسی دقیق تری دارند. آنها سهم بازار پایینی در بازارهای در حال رشد سریع دارند که مقدار زیادی پول نقد مصرف می کنند و متحمل ضرر می شوند. این پتانسیل برای به دست آوردن سهم بازار و تبدیل شدن به یک ستاره است که بعداً تبدیل به گاو نقدی می شود. علامت سوال ها همیشه موفق نمی شوند و حتی پس از سرمایه گذاری های زیاد برای به دست آوردن سهم بازار تلاش می کنند و در نهایت سگ می شوند. بنابراین، برای تصمیم گیری در مورد اینکه آیا ارزش سرمایه گذاری در آنها را دارند یا خیر، نیاز به بررسی دقیق دارند.

انتخاب های استراتژیک: نفوذ در بازار، توسعه بازار، توسعه محصول، واگذاری